Daan Schapendonk (44) is getrouwd, heeft een zoon van 13 en een dochter van 16, komt uit Vught, weet van kinds af aan al dat hij ondernemer wil worden en heeft via een aantal mooie omwegen – eerst als inkoper bij Jamin en later als verkoper bij een leverancier van Jamin – uiteindelijk negen jaar geleden samen met zijn compagnon hun onderneming Fruitfunk opgericht. Hoe ouder hij werd, hoe vaker hij wakker lag met een nieuw businessplan in zijn hoofd. Negen van de tien keer dacht hij de volgende dag: dat is niks. Totdat zij Fruitfunk bedachten. Wij spraken met hem over ondernemen, over snoep, over de lange weg naar succes en over de les die hij trok uit een spelfoutje dat tonnen kostte.

Wat heb je allemaal gedaan voordat je begon met ondernemen?
“Nou, ik heb ook ooit al een parttime-onderneming gehad. Ik was exportmanager, verkocht snoep dat gekoppeld was aan licenties, zoals Disney Cars en Frozen. Voor dat bedrijf moest ik veel reizen naar landen als Canada en Australië. Daar kwam ik in hele grote barbecuewinkels, zoals Barbecue Galore. Barbecueën was toen helemaal nog geen ding in Nederland en ik zag daar wel potentie in, dus ben ik daar met een compagnon een webshop voor gaan bouwen. Maar zo’n webshop bouwen was nog niet zo eenvoudig als tegenwoordig en uiteindelijk is dat niks geworden, maar dat was wel voor de eerste keer dat ik aan het ondernemen rook. Nu, kijkend naar hoe populair barbecueën tegenwoordig ook in Nederland is, was het echt geen slecht business idee.”

Je had dus ook al wel ervaring met snoep?
“Ja! Ik ben ooit begonnen als category manager bij Jamin. Dus de inkoopkant. Van daaruit kreeg ik interesse voor verkoop, en toen ben ik export manager geworden voor een van de leveranciers van Jamin. Daar heb ik veel ervaring opgedaan en heb ik mijn huidige compagnon Rob leren kennen. Hij was marketing manager en ik sales manager, dus we hadden veel raakvlakken. We reisden best vaak samen en hadden ook al eens kantoren opgezet in Tsjechië en Polen. In het buitenland praatte hij dan met Disney over snoeplicenties en zorgde ik dat het snoep verkocht werd in de supermarkten.”

En hoe is het idee voor Fruitfunk ontstaan?
“Het idee ontstond toen we in Brazilië in gesprek waren met Disney. Zij gaven aan dat wanneer we verantwoord snoep zouden hebben, we direct een contract zouden krijgen. Niemand in Zuid-Amerika bood dit nog aan. Toen zei Rob: volgens mij zitten er kansen in dat verantwoorde snoep. Van daaruit zijn we het concept gaan ontwikkelen, wat we eerst nog aan onze baas hebben gepresenteerd. Toen er binnen ons bedrijf geen gehoor werd gegeven aan dat idee, heb ik op een bepaald moment besloten om ontslag te nemen en zijn we het zelf gaan doen. Ik ben toen het concept verder uit gaan werken en niet veel later zijn we samen aan de slag gegaan.”

Wat ontbijt je?
“Iedere ochtend hetzelfde. Kwark, muesli en een smoothie.”

Waar sta je ’s ochtends voor op?
Lachend: “Nou, ik ben een koning van de sleur, dus ook dat is iedere ochtend hetzelfde. Ik heb een gezin en sta iedere ochtend om 10 over 7 op en ga ik de hond uitlaten. Mijn vrouw maakt ontbijt voor iedereen en als ik terugkom zijn de pubers wakker. We ontbijten, vervolgens gaan de kinderen naar school, mijn vrouw naar haar werk en ik breng de hond mee naar kantoor of naar de opvang en dan begin ik rond half 9 met werken.”

Wat doet Fruitfunk?
“Fruitfunk bedenkt, maakt en verkoopt verantwoorde snoep- en snackconcepten. Dat houdt concreet in dat wij naar de supermarkt gaan en proberen om de categorie zoetwaren gezonder te maken. Dat hebben we gedaan door een product te ontwikkelen dat helemaal gemaakt is van fruit, dat geportioneerd verpakt is naar de maximale hoeveelheid wat een kind zou moeten eten. Verder ziet het er leuk uit qua verpakking en is het vooral gewoon heel erg lekker.”

Wat is tot nu toe je grootste succes geweest?
“Dat we nog bestaan, denk ik. Toen we negen jaar geleden de bv oprichtten, voorzagen we echt wel dat verantwoorde voeding de toekomst zou zijn, maar de aanloop is langer geweest dan we dachten. We hebben een voedingsproduct en ik geloof dat 8 van de 10 food-introducties mislukken, dus de kans dat we het gingen halen was eigenlijk niet heel groot. Maar we hadden de ambitie en het geloof dat het zou gaan werken. Dat heeft veel tijd en heel veel geld gekost, maar we zijn er nog en we zitten nu in een fase dat het allemaal begint te renderen en het merk echt begint te groeien in herkenbaarheid. Dat is mooi.”

Is er een specifiek omslagpunt geweest naar dat succes?
“Dat is wel echt een geleidelijk proces geweest, maar je merkt het aan verschillende dingen. Je merkt dat je je om andere dingen druk gaat maken dan alleen overleven en het betalen van rekeningen. Eigenlijk moet je dan het woord startup niet meer gebruiken. Dat succes voelen we nu sinds een jaar of anderhalf en grappig genoeg moet ik nog heel erg wennen aan het feit dat ik geen reden heb om gestrest te zijn.”

Brengt dat ook weer nieuwe uitdagingen met zich mee?
“Ja zeker. Waar we eerst bezig waren met deuren intrappen om een nieuw concept te verkopen, moeten we nu echt overschakelen naar het managen. Het managen van het personeel, de logistiek, de inkoop en de voorraden. Dat brengt eigenlijk een heel ander soort ondernemen met zich mee dan wanneer je de markt op komt met iets.”

En hoe ben je die zeven jaar dan doorgekomen?
“Doorbuffelen en koppig zijn. Mensen hebben tegen mij weleens gezegd, zou je er niet mee stoppen? Het is bij mij nooit in me opgekomen om er mee te stoppen. Het moest gewoon gaan gebeuren. Mensen vroegen me naar onze end of runway – het punt waarop we als startup geen financiële middelen meer zouden hebben om door te kunnen blijven gaan. Wij hadden geen end of runway, we kochten gewoon iedere keer weer een beetje startbaan bij als dat moest.”

Van tegenslagen leren we. Heb jij geleerd van je tegenslagen?
“We hebben best veel tegenslagen gekend en daar ook veel van geleerd. Het vervelende aan lessen die je leert uit tegenslagen is dat het ook ten koste gaat van een zekere onbezonnenheid. Naarmate je als ondernemer meer meemaakt en tegenslagen kent, wordt je handboek ook steeds dikker. Je ziet dan steeds meer beren, wat ten koste kan gaan van de positiviteit als ondernemer.”

Heb jij een specifieke tegenslag gekend waar je een belangrijke les uit hebt geleerd?
“De grootste tegenslag begon nadat we de allergrootste order van ons leven hadden gekregen. Een order van een paar honderd duizend euro uit Polen, die ons uiteindelijk heel veel geld heeft gekost. Toen we die order kregen, was ik zo blij dat ik Rob geëmotioneerd opbelde om het te vertellen. Dit was hét bewijs dat ons bedrijf ging slagen. We waren door het dolle heen, maar we hadden heel weinig tijd om de order te leveren. Alle verpakkingen moesten vertaald worden naar het Pools. Dat moest heel snel gebeuren en als iets te snel moet, gaan er dingen mis. Ik weet nog dat ik aan het hiken was met drie vrienden in Duitsland toen de telefoon ging. Het was Rob die me vertelde dat we een probleem hadden. Er stond een grote vertaalfout op de voorkant van de verpakking, waardoor de supermarkt de order wilde cancelen. Toen stond ik daar boven op een berg in de natuur met een steen in mijn maag. We dachten echt: dit is het faillissement. Ik ben uiteindelijk twee dagen later naar Polen gevlogen en heb daar net zolang op de voordeur van het hoofdkantoor staan bonzen tot ik de inkoper kon spreken. Ik heb toen een gesprek gekregen en ze hebben zelfs een boardmeeting gehouden om onze casus te bespreken. Uiteindelijk hebben we een deel van de order kunnen redden. Uiteindelijk hebben we alles omgepakt, een grotere lening afgesloten en meer aandelen verstrekt. Het heeft ons veel gekost, maar we hebben wel de belangrijke les geleerd: als iets te moeilijk is, dan kun je zelfs de mooiste kans met een ‘nee’ beantwoorden.”

Uit nieuwsgierigheid: wat hadden jullie precies fout gedaan met die vertaling dan?
“Er stond een streepje door de letter ‘L’, waardoor het in het Pools alfabet een ‘W’ wordt en de betekenis van het woord compleet veranderde. Dat kostte ons een honderd duizend euro.”

Wat betekent succes voor jou?
“Vroeger zou ik gezegd hebben: succes is als je bedrijf zo winstgevend is dat je ervan kunt leven. Nu zeg ik: succes is als je op dit moment gelukkig bent met je gezin samen en dat je doet wat je leuk vindt. Dat hangt niet direct samen met de hoeveelheid geld die je verdient.”

Wie of wat inspireert jou?
“Iedereen die passie heeft.”

Hoe verdeel jij de balans tussen werk en privé?
“Dat is heel simpel: ik ben mijn werk en mijn werk ben ik en daar moet je mee omgaan. Jezelf leren kennen is daar belangrijk in. Mijn compagnon vindt het heel fijn om kantoor te zijn en om lang te werken. Hij heeft een tweede kind gekregen en moet nu weer op zoek naar de nieuwe balans. Ik krijg door onze groei langzaam een andere rol in het bedrijf. Daar horen andere werkzaamheden bij, waardoor ik ook weer opnieuw op zoek moet naar de balans. Het is belangrijk om er altijd mee bezig te blijven denk ik.”

Waar hoop je over drie of vijf jaar te staan?
“Vind ik moeilijk, maar wat we met Fruitfunk willen, is het grootste merk worden in verantwoord snoep voor kinderen. Het doel is dat uiteindelijk iedere moeder weet dat Fruitfunk bestaat.”

Wat is voor jou de meerwaarde van de community?
“Ik denk dat je qua community eruit haalt wat je erin steekt. Als je zelf het gesprek aangaat en het contact opzoekt, dan kun je veel van elkaar leren. Daarnaast is het leuk dat je elkaar ook tegenkomt op beurzen en evenementen die gericht zijn op food. De JAM-Talks waren ook wel leuk, maar zijn niet altijd even interessant voor iedere ondernemer.”

Hoe zouden we JAM-Talks zo in kunnen richten dat het voor jullie, maar ook voor nieuwe ondernemers interessant is?
“Dan zou ik op zoek gaan naar algemene onderwerpen die voor iedere ondernemer interessant zijn en daar een externe spreker voor inhuren. Bijvoorbeeld een goede trendwatcher, dat zijn vaak leuke en interessante onderwerpen waar je een mooie talk over kunt geven. Dat heeft voor iedereen een meerwaarde.”

Jouw gouden tip aan de nieuwe generatie ondernemers?
“Zoek een mentor, waarvoor je niet hoeft te betalen.”

Interessant! Vanwaar de toevoeging dat er niet voor moet willen betalen?
“Iemand moet je willen helpen. Iemand die geld aan je wil verdienen heeft de verkeerde motivatie om je te helpen met zijn of haar advies.”